ДАЛЬТОН

ДА́ЛЬТОН (Долтон) (Dalton) Жон (6.9.1766, Улуу Британия, Иглсфилд – 27.7.1844, Манчес­тер) – англ. химик ж-а физик, Лондон Король коомунун мүчөсү (1822). Париж ИAнын (1830), чет өлкөлүк ардактуу мүчөсү, Кендалда ж-а Манчестерде математикадан сабак берген. Ман­честердеги адабий-филос. коомдун мүчөсү (1794),

секретары (1800) ж-а төрагасы (1817) болгон. Эсе­лик катыш законун ачкан (1803); «атомдук сал­мак» түшүнүгүн киргизип, биринчи болуп бир нече элементтердин атомдук салмагын (масса­сын) аныктаган. Газ закондорун ачып (1801 ж-а 1803), кийин алар Д-дун атынан аталган. Көрүү кемтигин алгач баяндаган (1794; өзү ооруган), кийинчерээк ал дальтонизм деп аталган.