ДАРЫЛАР

ДАРЫЛАР – дары өсүмдүктөн, жаныбар орган­дарынан же минерал заттардан алынган, оору­ну дарылоодо колдонулуучу заттар. Д. көбүнчө синтез жолу м-н алынат. Азыркы медицинада адам организминин системасынан ж-а түрдүү па­тол. процесстерге таасир этүүчү Д. бар. Ошого байланыштуу алар бир нече топко бөлүнөт. Борб. нерв системасына, четки нерв системасына, жүрөк-кан тамыр системасына, о. эле дем алуу органдарына, ичеги-карын жолдоруна, бөйрөк функциясына таасир этүүчү Д. бар. Кан ж-а кан пайда болуу процессинин бузулууларында кан­дын уюшун азайтуучу, кан пайда болууну ык­чамдатуучу Д. колдонулат. Микробдорго ж-а ми­телерге каршы колдонулуучу Д. – антисепти­ка каражаттары, антибиотиктер, туберкулёз­го, мите козу карындарга, микробдорго, безгек­ке, гельминттерге каршы ж. б. дары-дармек­тер. Шишикке каршы Д. шишик клеткалары­нын өсүшүн басаӊдатат. Д. суюк, жумшак, кур­гак түрүндө даярдалат. Суюк Д. эритме, маӊыз, тундурма, суспензия, микстура ж. б. түрүндө болот. Жумшак Д-га май, линимент, паста, шам­чалар кирет. Кургак Д. – күкүм, гранул, таб­летка ж. б.; инъекция түрүндөгү Д. – эритме, суспензия, о. эле стерилденген күкүм. Д-ны үйдө сактоо эрежелерин билүү өтө чоӊ мааниге ээ. Эгер дары көпкө сакталса, алар күн нурунун, нымдын, темп-ранын ж. б. таасиринен бузулуп, дарылык касиети жоголот же уу затка айла­нат. Д-ды балдар жетпеген жерде өзүнчө куту­чада сактоо сунуш кылынат.