ДЕЙНЕКА

ДЕЙНЕ́КА Александр Александрович [8(20). 5. 1899, Курск – 12. 6. 1969, Москва] – сов. живо­писчи, СССР эл сүрөтчүсү (1963), СССР көркөм

А. А. Дейнека. «Келечектеги учкучтар». 1938. Третья­ков галереясы. Москва.

сүрөт академиясынын анык мүчөсү (1947; вице­президент, 1962–66), Соц. Эмг. Баатыры (1969). 1920–25-ж. Москвадагы ВХУТЕМАСта окуган. Д. 20-жылдары негизинен журналдык графика б-ча иштеген. Ушул эле мезгилде тарыхый рев-ялык темадагы «Петроград коргонуусу» (1928) аттуу белгилүү чыгармасын жараткан. Улуу Ата Мекендик согуш жылдары баатырдык пафостогу «Севастополь коргонуусун» (1942) тарткан. Ал – көрүүчүлөргө кеӊири белгилүү «Эне» (1932), «Болочок учкучтар» (1938), «Хок­кейчилер» (1959–60), «Кызыл гвардиячы», «Саан­чы» (1962; Лениндик сыйл., 1964) ж. б. чыгар­малардын автору. Д. Москвадагы ВХУТЕИНде (1928–30), Москва полиграфия ин-тунда (1928– 34), В. И. Суриков атн. Москва көркөм сүрөт ин-тунда (1934–46, 1957–63), Москва жасалга­колдонмо өнөр ин-тунда, Москва арх-ра ин­тун-да (1953–57) окутуучу болгон. Ленин, Эм­гек Кызыл Туу ордендери ж-а медалдар м-н сый­ланган.

Ад.: Маца И. Л. А. Дейнека. М., 1959; А. А. Дей­нека [Каталог выставки]. М., 1969.