ЖЕҢИЛ АТЛЕТИКА: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
м (1 версия)
No edit summary
 
1 сап: 1 сап:
<b type='title'>ЖЕҢИЛ АТЛЕ&#769;ТИКА</b> – спорттун негизги ж-а эң
<b type='title'>ЖЕҢИЛ АТЛЕ&#769;ТИКА</b> – спорттун негизги ж-а эң кеңири тараган түрүнүн бири; ага ар түрдүү ара&shy;лыктарга жүгүрүү ж-а спорттук басуу, узундук&shy;ка, бийикке секирүү, спорт снаряддарын (диск, найза, граната) ыргытуу ж. у. с. спорттун көп түрү кирет. Азыркы спорттук бөлүштүрүүдө жеңил  атлетикалык көнүгүүлөрдүн 60тан ашык түрү бар. Олимпиялык оюндарда эркектер үчүн 24, аял&shy;дар үчүн 14 түрү белгиленген. Жеңил  атлетика. континент&shy;тик ири спорт мелдештердин ичине кирет. Ба&shy;суу – чыдамкайлыкка көнүктүрөт ж-а чуркоого жардамчы көнүгүү болуп эсептелет. Ири эл ара&shy;лык мелдештерде, олимпиялык оюндарда 20 ж-а 50 <i>км</i> аралыкка басуу белгиленген. Чур&shy;коо, жүгүрүү – адам организмин жакшы өнүк&shy;түрөт. Чуркоо боюнча төмөндөгүдөй аралыктарга: спринтердик – 60–400 <i>м</i>; орто аралыкка – 800– 2000 <i>м</i>; узун аралыкка – 20, 25, 30 <i>км</i>; сааттык; марафондук – 42 <i>км</i> 195 <i>м</i> мелдеш өткөрүлөт. Булардан сырткары 80, 110, 200 ж-а 400 <i>м</i>ге тос&shy;коолдуктуу чуркоо; 3000 <i>м</i>ге тоскоолдуктарды жеңүү м-н чуркоо; 500 <i>м</i>ден 15 <i>км</i>ге чейин кросс&shy;тук чуркоо ж-а эстафеталык чуркоо кирет. Се&shy;кирүү – күчтү ж-а шамдагайлыкты өнүктүрөт. Секирүүнүн 4 түрү бар: бийиктикке, узундукка, үчтүк ж-а шыргый м-н секирүү. Ыргытуу – бүт&shy;күл дененин, өзгөчө кол, курсак ж-а далы бул&shy;чуңдарын чыңдоого оң таасир берет; күчтү, шам&shy;дагайлыкты, тездикти ж-а аралыкты болжой билүүнү өнүктүрөт. Анын 5 түрү бар: диск, най&shy;за, балка, граната ыргытуу ж-а ядро түртүү. Жеңил атлетика 1896-жылдан Олимпиялык оюндарга кирген. 1934-жылдан европалык, 1983-жылдан дүйнөлүк..чем&shy;пионат өткөрүлөт. 1912-ж. жеңил  атлетиканын Эл ара&shy;лык федерациясы негизделген. Азыркы учурда ал 170тен ашуун өлкөнү бириктирет. 1934-жыл&shy;дан европалык,  1983-жылдан дүйнөлүк чемпионат өт&shy;көрүлөт. Эгемендүү Кыргыз Республикасынын жеңил  атлетикачылары 1996-ж. Атланта (7 спортчу), 2000-ж. Сид&shy;ней (9), 2004-ж. Афины (7) ж-а 2008-ж. Пекин (5) шаарында өткөн Олимпия оюндарына катыш&shy;кан. Олимпия оюндарына, дүйнөнүн чемпио&shy;наттарына катышып, дүйнөлүк рекорд коюш&shy;кан күлүктөр – Л. Иванов, О. Барч, В. Корсако&shy;ва, С. Жуманазаров, М. Кульчунова, Т. Калпа&shy;кова, М. Сысоева, А.Чернецкий, И. Паклин ж. б.
кеңири тараган түрүнүн бири; ага ар түрдүү ара&shy;лыктарга жүгүрүү ж-а спорттук басуу, узундук&shy;ка, бийикке секирүү, спорт снаряддарын (диск, найза, граната) ыргытуу ж. у. с. спорттун көп түрү кирет. Азыркы спорттук бөлүштүрүүдө Ж. а-лык көнүгүүлөрдүн 60тан ашык түрү бар. Олимпиялык оюндарда эркектер үчүн 24, аял&shy;дар үчүн 14 түрү белгиленген. Ж. а. континент&shy;тик ири спорт мелдештердин ичине кирет. Ба&shy;суу – чыдамкайлыкка көнүктүрөт ж-а чуркоого жардамчы көнүгүү болуп эсептелет. Ири эл ара&shy;лык мелдештерде, олимпиялык оюндарда 20 ж-а 50 <i>км</i> аралыкка басуу белгиленген. Чур&shy;коо, жүгүрүү – адам организмин жакшы өнүк&shy;түрөт. Чуркоо б-ча төмөндөгүдөй аралыктарга: спринтердик – 60–400 <i>м</i>; орто аралыкка – 800– 2000 <i>м</i>; узун аралыкка – 20, 25, 30 <i>км</i>; сааттык; марафондук – 42 <i>км</i> 195 <i>м</i> мелдеш өткөрүлөт. Булардан сырткары 80, 110, 200 ж-а 400 <i>м</i>ге тос&shy;коолдуктуу чуркоо; 3000 <i>м</i>ге тоскоолдуктарды жеңүү м-н чуркоо; 500 <i>м</i>ден 15 <i>км</i>ге чейин кросс&shy;тук чуркоо ж-а эстафеталык чуркоо кирет. Се&shy;кирүү – күчтү ж-а шамдагайлыкты өнүктүрөт. Секирүүнүн 4 түрү бар: бийиктикке, узундукка,
[[Категория:3-том, 215-326 бб]]
үчтүк ж-а шыргый м-н секирүү. Ыргытуу – бүт&shy;күл дененин, өзгөчө кол, курсак ж-а далы бул&shy;чуңдарын чыңдоого оң таасир берет; күчтү, шам&shy;дагайлыкты, тездикти ж-а аралыкты болжой билүүнү өнүктүрөт. Анын 5 түрү бар: диск, най&shy;за, балка, граната ыргытуу ж-а ядро түртүү. Ж. а. 1896-жылдан Олимпиялык оюндарга кирген. 1934-жылдан европ., 1983-жылдан дүйн. чем&shy;пионат өткөрүлөт. 1912-ж. Ж. а-нын Эл ара&shy;лык федерациясы негизделген. Азыркы учурда ал 170тен ашуун өлкөнү бириктирет. 1934-жыл&shy;дан европ. 1983-жылдан дүйнөлүк чемпионат өт&shy;көрүлөт. Эгемендүү Кыргыз Респ-нын Ж. а-чы-
 
 
 
лары 1996-ж. Атланта (7 спортчу), 2000-ж. Сид&shy;ней (9), 2004-ж. Афины (7) ж-а 2008-ж. Пекин
(5) ш-нда өткөн Олимпия оюндарына катыш&shy;кан. Олимпия оюндарынын, дүйнөнүн чемпио&shy;наттарына катышып, дүйнөлүк рекорд коюш&shy;кан күлүктөр – Л. Иванов, О. Барч, В. Корсако&shy;ва, С. Жуманазаров, М. Кульчунова, Т. Калпа&shy;кова, М. Сысоева, А.Чернецкий, И. Паклин ж. б. [[Категория:3-том, 215-326 бб]]
 

09:06, 16 Июнь (Кулжа) 2025 -га соңку нускасы

ЖЕҢИЛ АТЛЕ́ТИКА – спорттун негизги ж-а эң кеңири тараган түрүнүн бири; ага ар түрдүү ара­лыктарга жүгүрүү ж-а спорттук басуу, узундук­ка, бийикке секирүү, спорт снаряддарын (диск, найза, граната) ыргытуу ж. у. с. спорттун көп түрү кирет. Азыркы спорттук бөлүштүрүүдө жеңил атлетикалык көнүгүүлөрдүн 60тан ашык түрү бар. Олимпиялык оюндарда эркектер үчүн 24, аял­дар үчүн 14 түрү белгиленген. Жеңил атлетика. континент­тик ири спорт мелдештердин ичине кирет. Ба­суу – чыдамкайлыкка көнүктүрөт ж-а чуркоого жардамчы көнүгүү болуп эсептелет. Ири эл ара­лык мелдештерде, олимпиялык оюндарда 20 ж-а 50 км аралыкка басуу белгиленген. Чур­коо, жүгүрүү – адам организмин жакшы өнүк­түрөт. Чуркоо боюнча төмөндөгүдөй аралыктарга: спринтердик – 60–400 м; орто аралыкка – 800– 2000 м; узун аралыкка – 20, 25, 30 км; сааттык; марафондук – 42 км 195 м мелдеш өткөрүлөт. Булардан сырткары 80, 110, 200 ж-а 400 мге тос­коолдуктуу чуркоо; 3000 мге тоскоолдуктарды жеңүү м-н чуркоо; 500 мден 15 кмге чейин кросс­тук чуркоо ж-а эстафеталык чуркоо кирет. Се­кирүү – күчтү ж-а шамдагайлыкты өнүктүрөт. Секирүүнүн 4 түрү бар: бийиктикке, узундукка, үчтүк ж-а шыргый м-н секирүү. Ыргытуу – бүт­күл дененин, өзгөчө кол, курсак ж-а далы бул­чуңдарын чыңдоого оң таасир берет; күчтү, шам­дагайлыкты, тездикти ж-а аралыкты болжой билүүнү өнүктүрөт. Анын 5 түрү бар: диск, най­за, балка, граната ыргытуу ж-а ядро түртүү. Жеңил атлетика 1896-жылдан Олимпиялык оюндарга кирген. 1934-жылдан европалык, 1983-жылдан дүйнөлүк..чем­пионат өткөрүлөт. 1912-ж. жеңил атлетиканын Эл ара­лык федерациясы негизделген. Азыркы учурда ал 170тен ашуун өлкөнү бириктирет. 1934-жыл­дан европалык, 1983-жылдан дүйнөлүк чемпионат өт­көрүлөт. Эгемендүү Кыргыз Республикасынын жеңил атлетикачылары 1996-ж. Атланта (7 спортчу), 2000-ж. Сид­ней (9), 2004-ж. Афины (7) ж-а 2008-ж. Пекин (5) шаарында өткөн Олимпия оюндарына катыш­кан. Олимпия оюндарына, дүйнөнүн чемпио­наттарына катышып, дүйнөлүк рекорд коюш­кан күлүктөр – Л. Иванов, О. Барч, В. Корсако­ва, С. Жуманазаров, М. Кульчунова, Т. Калпа­кова, М. Сысоева, А.Чернецкий, И. Паклин ж. б.