ЖЕКЕЧЕ ТУУНДУ: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
м (1 версия)
No edit summary
 
1 сап: 1 сап:
<b type='title'>ЖЕКЕЧЕ ТУУНДУ</b> , а й р ы м т у у н д у – дифференциалдык эсептөөдөгү бир гана аргу&shy;мент өзгөрүлгөндө бир нече өзгөрүлмөнүн функ&shy;циясынын өзгөрүү ылдамдыгын мүнөздөөчү түшүнүк. Көп аргументтүү (көз каранды эмес чоң&shy;дуктардын) <i>u=f(x</i><sub>1</sub>, <i>x</i><sub>2</sub>,..., <i>x<sub>n</i></sub>) функциясынын
<b type='title'>ЖЕКЕЧЕ ТУУНДУ</b> , а й р ы м т у у н д у – дифференциалдык эсептөөдөгү бир гана аргу&shy;мент өзгөрүлгөндө бир нече өзгөрүлмөнүн функ&shy;циясынын өзгөрүү ылдамдыгын мүнөздөөчү түшүнүк. Көп аргументтүү (көз каранды эмес чоң&shy;дуктардын) <i>u=f(x</i><sub>1</sub>, <i>x</i><sub>2</sub>,..., <i>x<sub>n</i>) функциясынын <i>x<sub>i (</sub>i</i>=1, <i>n</i>)ден башка бардык аргументтерин ту&shy;рактуу деп эсептеп, <i>x<sub>i</sub></i> б-ча алынат. Ал <i>du/dx<sub>i,</sub>
<i>x<sub>i (</sub>i</i>=1, <i>n</i>)ден башка бардык аргументтерин ту&shy;рактуу деп эсептеп, <i>x<sub>i</sub><sub></i> </sub>б-ча алынат. Ал <i>du/dx<sub>i,</sub>
f′(x), i</i>=1, ..., <i>n</i> деп белгиленет. Көп өзгөрмөлүү функциялардын эң жөнөкөй – эки аргументтүү <i>z=f (x, y</i>) функциясы (<i>x</i><sub>0</sub>, <i>y</i> ) чекитинин айма&shy;гында аныкталса, <i>y=y</i><sub>0 </sub>деп алынса, <i>f(x, y</i><sub>0</sub>) функ&shy;циясы <i>x</i> өзгөрмө чоңдугуна көз каранды болот.<br>Эгер <i>f(x, y</i><sub>0</sub>) функциясы <i>x</i><sub>0 </sub>чекитинде туундуга ээ болсо, анда ал туунду <i>f(x, y</i>) функциясынын (<i>x</i><sub>0</sub>, <i>y</i><sub>0</sub>) чекитиндеги <i>x</i> боюнча алынган жекече туундусун берет, ал төмөнкүчө белгиленет: <i>fх′(х</i><sub>0</sub>, <i>у</i><sub>0</sub>) же ∂<i>f(x</i>0, <i>y</i>0 ) <sub>.</sub> ∂<i>x</i>
f′(x), i</i>=1, ..., <i>n</i> деп белгиленет. Көп өзгөрмөлүү
функциялардын эң жөнөкөй – эки аргументтүү
<i>z=f (x, y</i>) функциясы (<i>x</i><sub>0</sub>, <i>y</i> ) чекитинин айма&shy;гында аныкталса, <i>y=y</i><sub>0 </sub>деп алынса, <i>f(x, y</i><sub>0</sub>) функ&shy;циясы <i>x</i> өзгөрмө чоңдугуна көз каранды болот.
<br>Эгер <i>f(x, y</i><sub>0</sub>) функциясы <i>x</i><sub>0 </sub>чекитинде туундуга ээ болсо, анда ал туунду <i>f(x, y</i>) функциясынын
(<i>x</i><sub>0</sub>, <i>y</i><sub>0</sub>) чекитиндеги <i>x</i> б-ча алынган Ж. т-сун берет, ал төмөнкүчө белгиленет: <i>fх′(х</i><sub>0</sub>, <i>у</i><sub>0</sub>) же
∂<i>f(x</i>0, <i>y</i>0 ) <sub>.</sub>
∂<i>x</i>






Ад.: <i>Бөрүбаев А., Бараталиев К. ж. б.</i> Математи&shy;калык анализ. 1-бөлүм. Б., 2002. [[Категория:3-том, 215-326 бб]]
Ад.: <i>Бөрүбаев А., Бараталиев К. ж. б.</i> Математи&shy;калык анализ. 1-бөлүм. Б., 2002. [[Категория:3-том, 215-326 бб]]

04:03, 11 Июль (Теке) 2025 -га соңку нускасы

ЖЕКЕЧЕ ТУУНДУ , а й р ы м т у у н д у – дифференциалдык эсептөөдөгү бир гана аргу­мент өзгөрүлгөндө бир нече өзгөрүлмөнүн функ­циясынын өзгөрүү ылдамдыгын мүнөздөөчү түшүнүк. Көп аргументтүү (көз каранды эмес чоң­дуктардын) u=f(x1, x2,..., xn) функциясынын xi (i=1, n)ден башка бардык аргументтерин ту­рактуу деп эсептеп, xi б-ча алынат. Ал du/dxi, f′(x), i=1, ..., n деп белгиленет. Көп өзгөрмөлүү функциялардын эң жөнөкөй – эки аргументтүү z=f (x, y) функциясы (x0, y ) чекитинин айма­гында аныкталса, y=y0 деп алынса, f(x, y0) функ­циясы x өзгөрмө чоңдугуна көз каранды болот.
Эгер f(x, y0) функциясы x0 чекитинде туундуга ээ болсо, анда ал туунду f(x, y) функциясынын (x0, y0) чекитиндеги x боюнча алынган жекече туундусун берет, ал төмөнкүчө белгиленет: fх′(х0, у0) же ∂f(x0, y0 ) .x


Ад.: Бөрүбаев А., Бараталиев К. ж. б. Математи­калык анализ. 1-бөлүм. Б., 2002.