ВАН-ДЕР-ВААЛЬС ТЕӉДЕМЕСИ: нускалардын айырмасы
м (1 версия) |
vol2_>KadyrM No edit summary |
||
| 1 сап: | 1 сап: | ||
'''ВАН-ДЕР-ВА́АЛЬС ТЕӉДЕМЕСИ''' – реалдык газдын биринчи абал теӊдемелеринин бири. 1873-ж. ''Ваальс'' сунуш кылган. ''V''-көлөмгө ж-а ''р'' басымга ээ, ''Т'' темп-радагы бир моль реалдык газдын абал тендемеси төмөнкүдөй: (''р+а/V''<sup>2</sup>)(''V–b)=RT'', мында ''R'' – универсалдык газ турактуулугу, ''а'' ж-а ''b –'' турактуу чоӊдуктар, ''b –'' өлчөмдөгү газдын молекулаларынын ээлеген көлөмдөрүнүн суммасына барабар чоӊдук. ''а/V''<sup>2</sup><sup> </sup>молекулалардын өз ара тартышуулары м-н шартталган газдын ички басымы. Бул басым когезиялык (байланышкан, чиркелишкен) деп да аталат. Ички мол. басымдын ''(а/V''<sup>2</sup>) сан мааниси заттын агрегаттык абалына көз каранды В.-д.-В. т. жогорку темп-рада ж-а төмөнкү басымда реалдык газдын касиеттерин сандык жактан болжолдуу, ал эми жогорку басымдагы газды, газдын суюктукка өтүшүн ж-а кризис абалды сапаттык жактан мүнөздөйт. Темп-ранын жогорулашы ж-а басымдын азайышы м-н В.-д.-В. т. идеалдык газ абал теӊдемесине өтөт, к. ''Клайперон теӊдемеси''. | '''ВАН-ДЕР-ВА́АЛЬС ТЕӉДЕМЕСИ ''' – реалдык газдын биринчи абал теӊдемелеринин бири. 1873-ж. ''Ваальс'' сунуш кылган. ''V''-көлөмгө ж-а ''р'' басымга ээ, ''Т'' темп-радагы бир моль реалдык газдын абал тендемеси төмөнкүдөй: (''р+а/V''<sup>2</sup>)(''V–b)=RT'', мында ''R'' – универсалдык газ турактуулугу, ''а'' ж-а ''b –'' турактуу чоӊдуктар, ''b –'' өлчөмдөгү газдын молекулаларынын ээлеген көлөмдөрүнүн суммасына барабар чоӊдук. ''а/V''<sup>2</sup><sup> </sup>молекулалардын өз ара тартышуулары м-н шартталган газдын ички басымы. Бул басым когезиялык (байланышкан, чиркелишкен) деп да аталат. Ички мол. басымдын ''(а/V''<sup>2</sup>) сан мааниси заттын агрегаттык абалына көз каранды В.-д.-В. т. жогорку темп-рада ж-а төмөнкү басымда реалдык газдын касиеттерин сандык жактан болжолдуу, ал эми жогорку басымдагы газды, газдын суюктукка өтүшүн ж-а кризис абалды сапаттык жактан мүнөздөйт. Темп-ранын жогорулашы ж-а басымдын азайышы м-н В.-д.-В. т. идеалдык газ абал теӊдемесине өтөт, к. ''Клайперон теӊдемеси''. | ||
[[Category: 2-том]] | [[Category: 2-том]] | ||
02:40, 25 Март (Жалган куран) 2024 -деги абалы
ВАН-ДЕР-ВА́АЛЬС ТЕӉДЕМЕСИ – реалдык газдын биринчи абал теӊдемелеринин бири. 1873-ж. Ваальс сунуш кылган. V-көлөмгө ж-а р басымга ээ, Т темп-радагы бир моль реалдык газдын абал тендемеси төмөнкүдөй: (р+а/V2)(V–b)=RT, мында R – универсалдык газ турактуулугу, а ж-а b – турактуу чоӊдуктар, b – өлчөмдөгү газдын молекулаларынын ээлеген көлөмдөрүнүн суммасына барабар чоӊдук. а/V2 молекулалардын өз ара тартышуулары м-н шартталган газдын ички басымы. Бул басым когезиялык (байланышкан, чиркелишкен) деп да аталат. Ички мол. басымдын (а/V2) сан мааниси заттын агрегаттык абалына көз каранды В.-д.-В. т. жогорку темп-рада ж-а төмөнкү басымда реалдык газдын касиеттерин сандык жактан болжолдуу, ал эми жогорку басымдагы газды, газдын суюктукка өтүшүн ж-а кризис абалды сапаттык жактан мүнөздөйт. Темп-ранын жогорулашы ж-а басымдын азайышы м-н В.-д.-В. т. идеалдык газ абал теӊдемесине өтөт, к. Клайперон теӊдемеси.