ВЕЗУВИЙ: нускалардын айырмасы
м (1 версия) |
vol2_>KadyrM No edit summary |
||
| 1 сап: | 1 сап: | ||
'''ВЕЗУ́ВИЙ''' – Аппенин ж. а-ндагы аракеттеги жанар тоо. Италиянын түштүгүндөгү Неаполь ш-на жакын жерде. Европа материгиндеги аракеттеги жалгыз жанар тоо. Анын бири бирине кийгизилгендей болуп көрүнгөн үч конусунун сырт- | '''ВЕЗУ́ВИЙ ''' – Аппенин ж. а-ндагы аракеттеги жанар тоо. Италиянын түштүгүндөгү Неаполь ш-на жакын жерде. Европа материгиндеги аракеттеги жалгыз жанар тоо. Анын бири бирине кийгизилгендей болуп көрүнгөн үч конусунун сырт- | ||
<br/> | |||
Везувий жанартоосу. | [[File:ВЕЗУВИЙ66.png | thumb | Везувий жанартоосу.]] | ||
кы ж-а эӊ байыркысы – түн. ж-а чыгыш бөлүктөрүндө гана сакталган дого сымал (диаметри 15 ''км''дей) Монте-Сомма жалы (бийикт. 1132 ''м''). Анын ичиндеги бийик (1279 ''м'') ж-а жаш конусу – жанар тоонун өзү (түбүнүн диаметри 3 ''км'', оозунуку –1 ''км''). Кратердин түбүндө мезгил-мезгили м-н үчүнчү конус пайда болуп, жанар тоо катуу атылганда жок болуп турат. Негизги конустун тоо тектери лава м-н туфтун катмарларынан түзүлгөн. Биринчи жолу б. з. 79-ж. атылган. Анда Геркуланум, Стабий, Помпей ш. кыйроого учураган (андан кийин 50дөй жолу, акыркысы 1957–59-ж. атылган). Азыр ''фумаролдук абалда'' (түтөөдө). 600 ''м'' бийиктикте вулканология обсерваториясы (1942-жылдан) иштейт. 800 ''м'' бийиктикке чейин жемиш бактары, жүзүм өсөт, кызыл карагайлуу токой бар. Туризм өнүккөн. | кы ж-а эӊ байыркысы – түн. ж-а чыгыш бөлүктөрүндө гана сакталган дого сымал (диаметри 15 ''км''дей) Монте-Сомма жалы (бийикт. 1132 ''м''). Анын ичиндеги бийик (1279 ''м'') ж-а жаш конусу – жанар тоонун өзү (түбүнүн диаметри 3 ''км'', оозунуку –1 ''км''). Кратердин түбүндө мезгил-мезгили м-н үчүнчү конус пайда болуп, жанар тоо катуу атылганда жок болуп турат. Негизги конустун тоо тектери лава м-н туфтун катмарларынан түзүлгөн. Биринчи жолу б. з. 79-ж. атылган. Анда Геркуланум, Стабий, Помпей ш. кыйроого учураган (андан кийин 50дөй жолу, акыркысы 1957–59-ж. атылган). Азыр ''фумаролдук абалда'' (түтөөдө). 600 ''м'' бийиктикте вулканология обсерваториясы (1942-жылдан) иштейт. 800 ''м'' бийиктикке чейин жемиш бактары, жүзүм өсөт, кызыл карагайлуу токой бар. Туризм өнүккөн. | ||
Ад.: ''Апродов В. А.'' Вулканы. М., 1982. | <br/>Ад.: ''Апродов В. А.'' Вулканы. М., 1982. | ||
[[Category: 2-том]] | [[Category: 2-том]] | ||
02:40, 25 Март (Жалган куран) 2024 -деги абалы
ВЕЗУ́ВИЙ – Аппенин ж. а-ндагы аракеттеги жанар тоо. Италиянын түштүгүндөгү Неаполь ш-на жакын жерде. Европа материгиндеги аракеттеги жалгыз жанар тоо. Анын бири бирине кийгизилгендей болуп көрүнгөн үч конусунун сырт-
кы ж-а эӊ байыркысы – түн. ж-а чыгыш бөлүктөрүндө гана сакталган дого сымал (диаметри 15 кмдей) Монте-Сомма жалы (бийикт. 1132 м). Анын ичиндеги бийик (1279 м) ж-а жаш конусу – жанар тоонун өзү (түбүнүн диаметри 3 км, оозунуку –1 км). Кратердин түбүндө мезгил-мезгили м-н үчүнчү конус пайда болуп, жанар тоо катуу атылганда жок болуп турат. Негизги конустун тоо тектери лава м-н туфтун катмарларынан түзүлгөн. Биринчи жолу б. з. 79-ж. атылган. Анда Геркуланум, Стабий, Помпей ш. кыйроого учураган (андан кийин 50дөй жолу, акыркысы 1957–59-ж. атылган). Азыр фумаролдук абалда (түтөөдө). 600 м бийиктикте вулканология обсерваториясы (1942-жылдан) иштейт. 800 м бийиктикке чейин жемиш бактары, жүзүм өсөт, кызыл карагайлуу токой бар. Туризм өнүккөн.
Ад.: Апродов В. А. Вулканы. М., 1982.