БИО-САВАР ЗАКОНУ: нускалардын айырмасы

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү
м (1 версия)
 
vol2_>KadyrM
No edit summary
(Айырма жок)

11:52, 28 Март (Жалган куран) 2024 -деги абалы

БИО́-САВА́Р ЗАКОНУ – электр тогу өтүүчү өткөргүчтүн айланасында пайда болгон магнит талаасынын чыӊалышын аныктоочу эреже. Законду 1820-ж. фр. илимпоздору Ж. Б. Био ж-а Ф. Савар ачышкан, кийин П. Лаплас (фр. окумуштуусу) аныктаган. Бул законго ылайык ток күчү I өтүүчү өткөргүчтүн элементи андан 􀀅l аралыгында жайгашкан М чекитинде чыӊалуусу 􀀅Н болгон магнит талаасын пайда кылат: 􀀅Н=kIlsin􀀇/r2, мында 􀀇 – бул 􀀅l м-н r дин арасындагы бурч, k-катыш коэфф-и. М чекитинде пайда болгон жалпы магнит талаасынын чыӊалышы Н ток өтүп жаткан өткөргүчтүн бардык элементтеринен пайда болгон чыӊалыштардын вектордук суммасына барабар: 􀀆 􀀄 􀂦 􀀄 􀀅􀀆
n
i 1 i, мында n – өткөргүчтүн бирдей элементке бөлүнүү саны.