ГАММА

ГА́ММА – 1) гректердин Гамма тамгасынын (тыбышынын) атынан аталган орто кылымдагы музыкалык үн катарларынын эӊ төмөнкү добушу, азыр – октава арасындагы добуштар тартиби; 2) добуш катарларынын ээрчишүүсү, башкы тондон баштап жогорулоочу же төмөндөөчү тартипте жайгашат. Гамма октаванын көлөмүндө, бирок жогору карай ошол принципте жайгашышын улантып, төмөн көздөй октавага жакындашат. Гамма курамынын санын көрсөтөт ж-а бийик добуштардын баскычын байланыштырат. Гамманын 7 добуштуу диатоника, 12 добуштуу хроматика, 5 добуштуу пентатоника, мажор, минор сыяктуу түрлөрү бар. Гамма ар түрдүү добуштардан куралат. Мис., «до» добушунан түзүлгөнү «до-мажор», «ля» добушунан түзүлгөнү «ля-минор» деп аталат. Гамма ырдоодо ж-а аспапта ойноодо такшалууну арттырып, чеберчиликти көтөрүүдө көнүгүү үчүн да пайдаланылат.