ГЕОБОТАНИКА

ГЕОБОТА́НИКА (гео... ж-а ботаника), ф и т о ц е н о л о г и я – жер бетиндеги өсүмдүктөрдү, алардын жамаатташтык жыйындысын же фитоценозду изилдөөчү илим. Өсүмдүктөрдү флоралык изилдөөдө алардын түрүнө, закон ченемдүүлүгүнө көӊүл бөлүнөт. Мында өсүмдүк м-н чөйрөнүн (климат, топурак ж. б.) байланыштуулугун аныктабай туруп, фитоценоздун пайда болушун, түзүлүшүн, таралышын, өнүгүшүн билүгө мүмкүн эмес. Ошондуктан геоботаника илими география ж-а өсүмдүк экологиясы м-н тыгыз байланышта өнүгөт. «Геоботаника» терминин немис ботаниги А. Гризебах 1866-жылы сунуш кылган. Геоботаника жалпы ж-а атайын болуп бөлүнөт. Ж а л п ы геоботаника өсүмдүк жамаатташтыгынын закон ченемин изилдейт. Ал өсүмдүк топторунун түрдүк курамын, тик ж-а горизонталдык бөлүнүүдө түр арасындагы сандык катыштарын, өсүмдүктүн чөйрө м-н өз ара байланышын ж-а түрдүк популяциялардын жаш курагын, курамын, башкача айтканда геоботаника фитоценоздорду класстарга ажыратуу принциптерин да иштеп чыгат. А т а й ы н геоботаника өсүмдүк өскөн белгилүү бир аймакты, андагы фитоценоздордун ар түрдүүлүгүн, географиялык жактан жайгашышынын жалпы мүнөзүн изилдейт. Аянтты эсептөө ж-а аныктоодо, табигый өсүмдүктөрдүн азыктуулугун жакшыртууда геоботаниканын мааниси чоӊ. Кыргызстанда геоботаникалык изилдөөлөр КР УИАнын биология ж-а топурак таануу институтунда, ошондой эле ЖОЖдордун тиешелү кафедраларында жүргүзүлөт.