ВИОЛОНЧЕЛЬ

ВИОЛОНЧЕ́ЛЬ (итал. violencello – кичирейтүү, violonе – контрабас) – скрипка түркүмүнө кир­ген бас-тенор регистриндеги жаалуу тартма, 4 кылдуу муз. аспап. Жалпы уз. 1550–1560 мм, турпатынын уз. 760 мм. Кылдары квинтага күүлөнөт.

А. Страдиваринин виолончели. Үстүңкү дека; баш жагы (кап­талынан көрүнүшү). 1733. Муз. инстру­менттердин мамл. коллекциясы (Моск­ва).

Диапазону 5 октавага жетет. Ансамбл­де, оркестрде (айрыкча симф. оркестрде 12ге че­йин) ж-а жеке номерлерди аткарууга колдону­лат. 16-кылымдын башында пайда болгон. 17–18-кылымда итал. усталар А. Амати, Ж. Гварнери, орус усталары И. А. Батов, Е. Ф. Витачек, Т. Ф. Под­горный ж. б. В-дин мыкты үлгүлөрүн жа­сашкан. Комп. И. С. Бах, Л. Бетховен, Э. Григ, Ф. Шопен, П. И. Чайковский, Д. Д. Шостако­вич ж. б. В. үчүн концерттерди, сюиталарды, сонаталарды жазышкан.