БАЙЫРКЫ ГЕРМАНДАР

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
13:34, 30 Январь (Үчтүн айы) 2025 карата Kadyrm (талкуу | салымы) (1 версия) тарабынан жасалган версия
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү

БАЙЫРКЫ ГЕРМАНДАР - инди-европалык тилде сүйлөгөн ири уруулар тобу; б. з. ч. 1-к. ченде Рейн м-н Висланын, Дунай м-н Балтика, Түн. деңиздин ж-а Түш. Скандинавиянын аралыгын мекендеген. Б. з. ч. 1-к-да Б. г. отурук­ташууга өтүп, уруулук жамаат болуп жашап, жерди менчиктебестен, чогуу иштешкен. Б. з. 1-к-нын аягында аларда социалдык жиктелүү башталган. Уруу союздары түзүлүп, колунда байлык топтолгон уруу башчылары, айрымдарын­да король бийлиги болгон. Королду уруунун эркин мүчөлөрү шайлашкан ж-а анын бийли­гин эл чогулушу м-н аксакалдар кеңеши чектей алган. 2-3-к-да өндүргүч күчтөрдүн өнүгүшү уруу­чулук түзүлүштүн акырындап бузулушуна алып келген. Эл чогулушунун мааниси төмөндөп, мамл. бийликтин белгилери пайда болгон. Бул процессти Б. г-дын Рим империясы м-н болгон тыгыз байланышы да тездеткен. 4-6-к-да алар Элдердин Улуу көчүндө маанилүү роль ойногон. Батыш Рим империясынын биртоп жерин басып алышкан ж-а анын натыйжасында ал аймакта вестготтордун, вандалдардын, остготтор­дун, бургундардын, франктардын, лангобарддар­дын королдуктары түзүлгөн. Герман уруулары азыркы кездеги батыш европалык элдердин (немец, швед, даниялыктардын ж. б.) калыптаны­шына негиз болгон. Европанын көп эли герман тилдеринде сүйлөгөн. Б. з. 1-к-да эле Б. г-дын өз жазуусу болгон.