ГҮЛДӨӨ

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
08:56, 11 Февраль (Бирдин айы) 2025 карата Dilde (талкуу | салымы) тарабынан жасалган версия
(айырма) ← Мурунку нускасы | Соңку нускасы (айырма) | Жаңыраак нускасы → (айырма)
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү

ГҮЛДӨӨ – кеӊ мааниде: өсүмдүктөгү айрым гүлдөрдүн ачылышынан эӊ акырында ачылган гүлдөрдүн солушуна чейинки мезгил; тар мааниде: богоктун (гүл бүчүрүнүн) ачылышынан гүл коргон (же таажыча) м-н аталыктардын солуп, кургашына чейинки мезгил. Бир жылдык өсүмдүк уруктан өсүп чыгып, ошол эле жылы, ал эми эки жылдык өсүмдүк экинчи, көп жылдык өсүмдүк экинчи – үчүнчү же андан кийинки жылдарда гүлдөй баштайт. Айрым өсүмдүктөр бир гана жолу гүлдөйт да, куурап калат (к. Монокарп өсүмдүктөр). Кээ бир тропик өсүмдүктөрү (какао, кофе, кокос пальмасы) дайыма гүлдөй берет. Алардын шагында бир эле мезгилде гүл да, мөмө да болот. Көп өсүмдүктөрдүн гүлдөрү гүлдөп бүткөнгө чейин ачылган бойдон, айрым өсүмдүктөрдүн гүлү ачылып-жабылып турат. Мисалы, тамеки, чырмоок гүлдөрү күндүз ачылып, кечинде жабылып калат. Гүлдөөнүн узактыгы түрдүүчө: амазонка чөмүч башынын гүлдөөсү 20–30 минута созулса, тропик орхидейлери 70–80 күн гүлдөйт; пахтанын кээ бир гүлдөрү эртеӊ м-н ачылып, кечке жакын солуй баштайт; жүзүм 7–11, алма, алмурут 8–14 күн гүлдөйт. Чаӊдашуу жүргөндөн кийин гүл коргон, аталыктар, энеликтин чаӊча түтүкчөсүнүн чаӊ алгычы солуп, куурай баштайт.