«ГЭСЭРИАДА»

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
10:25, 12 Апрель (Чын куран) 2024 карата Lera (талкуу | салымы) тарабынан жасалган версия
(айырма) ← Мурунку нускасы | Соңку нускасы (айырма) | Жаңыраак нускасы → (айырма)
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү

«ГЭСЭРИА́ДА» (толук аты – «Дүйнөдөгү он өлкөнүн өкүмдары Гэсэр хан жөнүндө баян») – Борбордук жана Чыгыш Азияда оозеки, жазуу түрүндө кеӊири тараган Гэсэр хан жөнүндөгү дастандардын эпостук цикли. XVI–XVII кылымдарда эпос катары калыптанган. Тибет, моӊгол, калмак, бурят тилдериндеги варианттары белгилүү (тибеттиктер менен моӊголдордо проза, буряттарда ыр түрүндө). Анын негизги мазмунун Түндүк-Чыгыш Тибеттеги Амдо өлкөсүнүн эр жүрөк, билимдүү башкаруучусу Гэсэрдин бактысыздыкка жана социалдык адилетсиздикке каршы күрөшү түзөт. Эпостун баш каарманы Гэсэр бардык вариантында чыныгы элдик баатыр катары көрсөтүлөт. Тибеттиктер менен моӊголдор Гэсэр ханды өздөрүн коргоо үчүн асмандан түшкөн баатыр деп эсептешкен. «Гэсэриада» тараган жердеги эл Гэсэрдин керт башына сыйынган.