БАЙЛАНЫШ АБА ЛИНИЯСЫ

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
07:22, 30 Январь (Үчтүн айы) 2025 карата vol2_1-69_>KadyrM тарабынан жасалган версия
(айырма) ← Мурунку нускасы | Соңку нускасы (айырма) | Жаңыраак нускасы → (айырма)
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү

БАЙЛАНЫШ АБА ЛИНИЯСЫ - арматуранын (изолятор, илмек ж. б.) жардамы м-н түркүк­төргө асылып тартылган зым. Аны м-н телефон, телеграф, фототелеграф кабарлары, радио­уктуруу программасы, телебашкаруу, телеөлчөө сигналдары берилет. Радио байланыш каналы телеграф ж-а телефон каналы деп бөлүнөт. Көп каналдуу телеграфтоодо бир эле канал б-ча бир нече байланыш ишке ашырылат. Бул үчүн алыс­кы телефон байланыш каналы пайдаланылат да, ал канал электр чыпкалары м-н ичке бөлүккө бөлүнүп, алардын ар бири б-ча телеграф кабары берилет. Ал тоналдык телеграфтоо деп аталат. Бул учурда жез же биметалл зымдары пайдала­нылып, 2 зымдан турган зым керме б-ча жогорку жыштыктагы токтун күчү м-н бир убакытта 15-18 телефондук сүйлөшүү жүрөт. Мында 150 кГц жыштыктагы диапазондо сигнал берилип, ар бир телефон каналы 3-4 кГц диапазондо иштейт. Түркүктөргө бекитилүүчү арматура ка тары изолятор, илмек, траверс ж. б. колдону­лат. Изолятор фарфордон же айнектен жасалат. Б. а. л-сын тыгыздоодо байланыш кана­лынын санын көбөйтүү жолу м-н бир эле маал­да бир эле зым керме б-ча көп абонент бай­ланыштырылат. Радио каналын тыгыздоодо берүүчү ж-а кабыл алуучу аппараттар кезеги м-н үзгүлтүксүз иштетилет. Таркатылуучу сиг­налдардын физ. табияты б-ча Б. а. л-нын электр, акустикалык, оптикалык деген түрлөрү болот. Б. а. л-нда башка жактан пайда болгон бөлөк ток, о. эле ж-а байланышка жолтоо болуучу башка таасирлер да болот. Байланыш түзүлмө­лөрүнө коркунучтуу таасир тийгизе турган бу­лактарга: а) чагылган, б) магнит талаасы, в) жогорку ж-а төмөнкү чыңалуудагы электр линия­сы, г) электр тогу (агыны) м-н жүрүүчү транспорт линиясы ж. б. кирет. Кош Б. а. л. бири бирине жолтоо болуучу токту пайда кылбашы үчүн абада ар бир кош зым өзүнчө асылып, берки эки зым белгилүү аралыкта кайчылашты­рылып тартылат. Кабель линиясында ар бир кош зым өзүнчө оролуп изоляцияланат. Радио программалар кабель аркылуу берилгенде, зым­дар электр экраны м-н корголот.