ДЕЙНЕКА

ДЕЙНЕ́КА Александр Александрович [8(20). 5. 1899, Курск – 12. 6. 1969, Москва] – советтик живо­писчи, СССР эл сүрөтчүсү (1963), СССР көркөм сүрөт академиясынын анык мүчөсү (1947; вице­президент,

А. А. Дейнека. «Келечектеги учкучтар». 1938. Третья­ков галереясы. Москва.

1962–1966), Социалисттик Эмгектин Баатыры (1969). 1920–1925-жылдары Москвадагы ВХУТЕМАСта окуган. Дейнека 1920-жылдары негизинен журналдык графика боюнча иштеген. Ушул эле мезгилде тарыхый революциялык темадагы «Петроград коргонуусу» (1928) аттуу белгилүү чыгармасын жараткан. Улуу Ата Мекендик согуш жылдары баатырдык пафостогу «Севастополь коргонуусун» (1942) тарткан. Ал – көрүүчүлөргө кеӊири белгилүү «Эне» (1932), «Болочок учкучтар» (1938), «Хок­кейчилер» (1959–1960), «Кызыл гвардиячы», «Саан­чы» (1962; Лениндик сыйлык, 1964) жана башка чыгар­малардын автору. Дейнека Москвадагы ВХУТЕИНде (1928–1930), Москва полиграфия институтунда (1928– 1934), В. И. Суриков атындагы Москва көркөм сүрөт институтунда (1934–1946, 1957–1963), Москва жасалга,­ колдонмо өнөр институтунда, Москва архитектура инс­титутунда (1953–1957) окутуучу болгон. Ленин, Эм­гек Кызыл Туу ордендери жана медалдар менен сый­ланган.

Ад.: Маца И. Л. А. Дейнека. М., 1959; А. А. Дей­нека [Каталог выставки]. М., 1969.