ГЕОБОТАНИКА

ГЕОБОТА́НИКА (гео... ж-а ботаника), ф и т о ц е н о л о г и я – жер бетиндеги өсүмдүктөрдү, алардын жамаатташтык жыйындысын же фитоценозду изилдөөчү илим. Өсүмдүктөрдү флоралык изилдөөдө алардын түрүнө, закон ченемдүүлүгүнө көӊүл бөлүнөт. Мында өсүмдүк м-н чөйрөнүн (климат, топурак ж. б.) байланыштуулугун аныктабай туруп, фитоценоздун пайда болушун, түзүлүшүн, таралышын, өнүгүшүн билүгө мүмкүн эмес. Ошондуктан Г. илими география ж-а өсүмдүк экологиясы м-н тыгыз байланышта өнүгөт. «Г.» терминин немис ботаниги А. Гризебах 1866-ж. сунуш кылган. Г. жалпы ж-а атайын болуп бөлүнөт. Ж а л п ы Г. өсүмдүк жамаатташтыгынын закон ченемин изилдейт. Ал өсүмдүк топторунун түрдүк курамын, тик ж-а горизонталдык бөлүнүүдө түр арасындагы сандык катыштарын, өсүмдүктүн чөйрө м-н өз ара байланышын ж-а түрдүк популяциялардын жаш курагын, курамын, б. а. Г. фитоценоздорду класстарга ажыратуу принциптерин да иштеп чыгат. А т а й ы н Г. өсүмдүк өскөн белгилүү бир аймакты, андагы фитоценоздордун ар түрдүүлүгүн, геогр. жактан жайгашышынын жалпы мүнөзүн изилдейт. Аянтты эсептөө ж-а аныктоодо, табигый өсүмдүктөрдүн азыктуулугун жакшыртууда Г-нын мааниси чоӊ. Кырг-нда Г-лык изилдөөлөр КР УИАнын Биол. ж-а топурак таануу ин-тунда, о. эле ЖОЖдордун тиешелү кафедраларында жүргүзүлөт.