БЫШЫКТООЧ

БЫШЫКТООЧ – кыймыл-аракеттин сын-сыпатын, сан-өлчөмүн, ордун, мезгилин, себебин, максатын бышыктап, тактап көрсөтүүчү айкындооч мүчө. Б. маанисине, милдетине ж-а граммат. байланышына карай баяндоочтун тобуна кирет. Б-тор багындыруучу сөзү м-н болгон маанилик катышына, сүйлөмдөгү синтаксистик милдетине карай: мезгил, орун, сын-сыпат, себеп, максат, сан өлчөм Б. болуп бөлүнөт. Мис.: Жашыӊда (качан?) берсин мээнетти, карыганда (качан?) берсин дөөлөттү (мезгил Б.). Айылга (кайда?) бет алганда ошол тарапты караймын (орун Б.). Эмгекти сүйгөн жигит зыӊкылдап (кантип?) ырдап коёт (сын-сыпат Б.). Кубанганынан (эмне себептен?) Сабырдын жонунан тер кетти (себеп Б.). Жетимдерге көз салууга (эмне үчүн?) Бурмаке кемпир келди (максат Б.). Каныбек бул ишти биринчи (канчанчы?) көрүп турат (сан-өлчөм Б.). Б-тун милдетин жөнөкөй ж-а татаал формадагы ар кандай сөз түркүмдөрү: зат, сын, сан, ат атоочтор, тактооч, этиштин чакчыл формасы, жандоочтор м-н айкашкан сөздөр аткарат. Б. түзүлүшүнө карай жөнөкөй ж-а тутумдаш болуп бөлүнөт.