ВАКАНСИЯ

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
07:13, 22 Май (Бугу) 2024 карата Temirkan (талкуу | салымы) тарабынан жасалган версия
(айырма) ← Мурунку нускасы | Соңку нускасы (айырма) | Жаңыраак нускасы → (айырма)
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү

ВАКА́НСИЯ (фр. vacance – бош) – кристалл торчонун түйүнүндө атомдун же иондун жоктугу. Бардык кристаллдарда кездешет. Вакансия кристалл торчо менен термодинамикалык теӊ салмакта жана атомдордун жылуулук кыймылынын натыйжасында пайда болуп жана жок болуп турат. Ал жанаша жаткан атомдор менен орун алмашып, кристаллдагы башаламан, иретсиз кыймылы кристаллда атомдордун диффузиясын пайда кылат. Ар бир температурага тиешелүү сандагы Вакансия туура келет. Металл кристаллдарында эрүү температурасына жакын температурада Вакансиянын саны анын атомдорунун 1–2%ин түзөт. Бөлмө температурасында алюминийдин 1012 атомуна 1 В. туура келет. Вакансия аз пайда болсо, кристаллдын физикалык касиетине таасир этип, тыгыздыгын төмөндөтөт, электр өткөргүчтүгүн жогорулатат ж. б. Вакансия металлдарды кайра кристаллдаштырууда, жашытууда, термиялык процесстерде ж. б-да чоӊ мааниге ээ.