ВЕЛЛИНГТОН Артур Уэлсли

ВЕ́ЛЛИНГТОН Артур Уэлсли (1.5.1769, Улуу Британия, Дублин–14.9.1852, Кент графтыгы) – британиялык аскер башчы ж-а мамл. ишмер, герцог (1814), дипломат. 1787-ж. аскер кызматына өтүп, 1794–95-ж. Фландриядагы согуштук аракеттерге катышкан, 1796-ж. Индияга жөнөтүлүп, 1803-ж. Ассайенин алдында маратхалардын үстүнөн жеӊишке жетишип, өзүн мыкты аскер башчы катары тааныткан. Мекенине кайтып келген соӊ, рыцарлык наам ыйгарылган. 1808-ж. Португалияда француздарга каршы согушуп жаткан союздаштар армиясынын башчылыгына дайындалат. Саламанканын (1812), Викториянын (1813) алдындагы салгылаштарда француздарды талкалаган (1814–15) 1813-ж. фельдмаршал наамы, 1814-ж. герцог титулу ыйгарылган. Вена конгрессине катышып, 1815-ж. Ватерлоонун алдында англия-голландиялык аскерлерди жетектеп, Наполеондун армиясын талкалаган. 1827–52-ж. англ. армиянын башкы командачысы. 1818-жылдан саясий карьерасын баштап, армияны артиллериялык ж-а тех. жактан камсыздоо министри, премьер-министр (1828–30), тышкы иштер министри (1834–35) кызматтарын ээлеген.