БАЙЛАМТА (тил илиминде)
БАЙЛАМТА т и л и л и м и н д е - сөздөрдү, сөз айкаштарын, татаал сүйлөмдүн курамындагы бөлүктөрдү (жөнөкөй сүйлөмдөрдү) өз ара тутумдаштырып, алардын маанилик катышын ж-а синтаксистик байланышын билдирген кызматчы сөздөр. Байланыштыруу функциясы Байламтанын негизги милдети болуп саналат. Морфологиялык түзүлүшү боюнча Байламта жөнөкөй ж-а татаал болуп бөлүнөт. Бир сөздөн турган Байламта жөнөкөй деп аталып, алар тубаса (да, жана, менен, же ж. б.) ж-а туунду (себеб+и, анткен+и, ошон+дук+тан ж. б.) түрдө болот. Эки же андан ашык сөздөрдүн тизмегинен турган Байламта татаал болуп эсептелет (анткени м-н, ошол себептен, ошону м-н бирге, антсе да ж. б.). Бөлүктөрдү байланыштыруу өзгөчөлүктөрүнө карай Байламта бир орундуу (себеби, ошондуктан, ошондон улам ж. б.) ж-а көп орундуу же кайталануучу (же...же, не...не, ары...ары ж. б.) болуп бөлүнөт. Байланыштыруунун мүнөзүнө карай Байламта багынычсыз (координативдик) ж-а багыныңкы (субординативдик) болот. Багынычсыз Байламта бөлүктөрдүн (сөздөр, сүйлөмдөр) маанилик өз алдынчалыгын, бири-бирине көз каранды эместигин көрсөтсө (жана, менен, ары, бирок ж. б.), багыныңкы байламталар бири экинчисине маанилик жактан көз каранды болгон синтаксистик бирдиктерди тутумдаштырат (себеби, андыктан, ошондон улам ж. б.). Байламта маанисине карай төмөнкүдөй топторго бөлүнөт: 1) байланыштыргыч (копулятивдик) - жана, менен, ары, нары, да; 2) ажыраткыч (дизъюнктивдик) - же, же болбосо, болбосо, мейли; 3) каршылагыч (адверсативдик) - бирок, антсе да, анткени менен, а, андай болсо да; 4) себеп - анткени, себеби, эмне десең; 5) натыйжалагыч - ошондуктан, андыктан, ошон үчүн; 6) шарттуу - эгер, эгерде.