БЕНГАЗИ
БЕНГА́ЗИ – Ли виянын т үн.-чыгышындагы шаар. Бенгази провинциясынын адм. борбору. Калкы 650,6 миң (2005); калкынын саны б-ча өлкөдөгү 2-шаар (Триполиден кийин). Б. аркылуу Триполи–Тобрук автомобиль жолу өтөт. Жерортолук деңиздин Сидра булуңундагы порт. Эларалык аэропорту бар. Б-нин ордунда б. з. ч. 7–5-к-дар ченде байыркы грек колониясы Эуэсперида негизделген. Б. з. ч. 4-к-да шаар Беренике (Египет фараону Птолемей IIIнүн аялынын урматына) аталып, Киренаика провинциясынын борбору болгон. 15-к-да мусулман Бен Газинин (Сиди Газа) ысымынан аталган. 1517– 1911-ж. Осмон империясынын курамында. 1912–42-ж. Италиянын аскер-деңиз базасы. 1942–51-ж. Англия оккупациялаган. Ливия көзкарандысыздыкка ээ болгондон 1951–70-ж. Ливия королдугунун борборлорунун бири. Ун-т (1955), ун-ттин китепканасы, музей, театр иштейт. Соода борбору (дан эгиндери, курма, зайтун, жүн, үй жаныбарлары). Нефть ажыратуу, тамак-аш (а. и. пиво кайнатуу), текстиль, булгаары, цемент өнөржайлары бар. Дүйнөдөгү эң ири деңиз суусун тузсуздандыруучу з-д иштейт. Былпылдактар, тунец ж. б. балыктар кармалат. Туз казылып алынып, шаардын чет-жакасында иштетилет. ЖЭС курулган. Б-нын четжакасында Беренике ш-нын байыркы калдыктары, эллада ж-а рим мезгилинин аска бетиндеги күмбөздөрү, Адриана акведугу (117–138-ж. чен) сакталган.