БИОБАШКАРУУ

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
03:54, 5 Март (Жалган куран) 2025 карата Dilde (талкуу | салымы) тарабынан жасалган версия
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү

БИОБАШКАРУУ – башкаруучу сигнал катары жандуу организмдердин ар түрдүү аракеттерин пайдаланып, приборлор, механизмдер ж-а түзү­лүштөр м-н башкаруу системасы. Биобашкаруу дүүлүк­түрүүчү ткандар пайда кылуучу биоэлектр по­тенциалдары, жүрөк-кан тамыр ж-а дем алуу системаларынын ишин коштоочу механикалык ж-а акус­тика кубулуштары, дене температурасынын өзгөрү­шү ж. б-га байланыштуу. Бардыгынан биоэлек­трдик башкаруу системасы кеңири таралган. Мындай системаларда булчуңдар, жүрөк, мээ, нервдер пайда кылган биопотенциалдар адеген­де күчөтүлүп, иштелип, андан ары команда берүүчү, башкаруучу сигналдарга айландырылат. Мээнин биопотенциалдарын пайдалануу элект­рэнцефалографы м-н автоматтык башкаруучу приборлорду түзүүгө мүмкүндүк берген. Бул при­борлор кычкылтек жетишсиздигин автоматтык түрдө билдирет, наркоз заттарын берүүнү авто­маттык түрдө башкарат ж-а наркозду белгилүү стадияда кармап турат. Көпчүлүк приборлор жү­рөк биопотенциалдары (оору учурунда электр­кардиограмманын мүнөздүү өзгөрүүлөрү) м-н башкарылат. Приборлор диагностикалык, кат­тоочу аппараттарды иштетүүчү ж-а дарылоочу болуп бөлүнөт. Биоэлектрдик башкаруу техни­када (аралыктан башкарылуучу биоманипуля­торлордо) да колдонулат.