ДАРГОМЫЖСКИЙ
ДАРГОМЫ́ЖСКИЙ Александр Сергеевич [2(14). 2. 1813, Тула губерниясы, Белёвск уезди, Троицк кыш. – 5(17). 1. 1869, Петербург] – орус
композитору, муз. сын реализминин ири өкүлү. Бир катар чыгармаларында («Картаӊ капрал», «Курт», «Титулярдык советник») коомдук теӊ- сиздикти ашкерелеген. Элдин турмуш-тиричилигин чагылдырган лирикалык, декламациялык-речитативдик драмалардын жаӊы түрлөрүн жараткан. Д. орустун Глинка баштаган улуттук классикалык муз. мектебинин элдик-реалисттик талаптарын өнүктүрүп, жаӊы табылгалар м-н байыткан. Белгилүү чыгармалары: «Эсмеральда» (В. Гюгонун романы б-ча, 1841), «Суу периси» (1855), «Таш конок» (1866, экөө теӊ А. С. Пушкиндин чыгармалары б-ча) ж. б. опералар. Д. симф. оркестр үчүн «Жез кемпир» аттуу тамашалуу фантазияны (1862) ж-а «Чухон фантазияларын» (1867), фортепьяно үчүн пьесаларды, вокалдык квартеттерди, 100гө жакын романс, ырларды жазган. Д-ди Мусоргский музыкадагы чындыктын окутуучусу деп атаган. А. Малдыбаев атн. Кыргыз улуттук опера ж-а балет театрында «Эсмеральда», «Суу периси» ж. б. опералары коюлган.