ДАРБЫЗ

ДАРБЫЗ (Citrullus Forsk) – ашкабактар туку­мундагы бир же көп жылдык өсүмдүк уруусу. Тамыры көп тарамдуу, жерге 1 мден ашык ки­рет. Сабагы узун, оролуп же төшөлүп өсөт, жал­бырагы жазы, айрым жыныстуу. Дарбыз тоголок, сүйрү, жалпак, кабыгы агыш жашыл ж. б.; сул­пу кызыл, кызгылт, айрымдарыныкы ак, сары. Дарбыздын жапайы, аш ж-а тоют түрү белгилүү. КМШ өлкөлөрүндө Төмөнкү Волга бою, Түндък Кавказ, Украина, Молдавия, Казакстан ж-а Орто Азия республикаларында өстүрүлөт. Аш Дарбызы желет, туздалат, маринаддалат, андан цукат жасалат. Дарбызда 11% кант болот. Тоют Дарбызы чоӊ (салмагы 10–15 кг), кант­туулугу 2–3%. Жаӊы кезинде ж-а силос түрүндө бардык малга берилет. Дарбыз ысык климаттуу жер­де жакшы өсөт, топурактын күрдүүлүгүн анча талап кылбайт. Дарбыз эгилүүчү жер күзүндө айда­лат (25–27 см тереӊдикте), эрте жазда малала­нып, эки жолу культивацияланат. Кыргызстанда

Дарбыздын жалпы көрүнүшү ж-а жара кесилген мөмөсү.

эгилүүчү Дарбыз сорттору: Жеӊүүчү, Мрамор, Мели­тополь, Десерт ж. б.

Ад.: Михов А. С., Алипиева М. Практическое ово­щеводство. М., 1980. Ивлев А. Н. Справочник-словарь овощевода. Л., 1981.