ДИАЗОБИРИКМЕЛЕР

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
05:45, 2 Апрель (Чын куран) 2025 карата Temirkan (талкуу | салымы) тарабынан жасалган версия
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү

ДИАЗОБИРИКМЕЛЕР – азоттун эки атому м-н көмүр тектин бир гана атому байланышкан тобу бар органикалык бирикмелер. Жалпы формуласы RN2X.
Ароматтык Диазобирикмелерде Х – кислотанын калдыгы же гид­роксид тобу. Алифаттык Диазобирикмелерде Х-тобу жок. Али­фаттык Диазобирикмелер туруксуз ж-а реакцияга өтө жөндөм­дүү; ысытканда жарылуу м-н ажырайт, суу, га­логениддер ж. б. м-н реакцияга кирип, азотту бөлүп чыгарат. Ароматтык Диазобирикмелерде диазотоп аро­маттык радикалдарды ж-а органикалык эмес бирикме­лердин калдыктарын кармап турат. Ароматтык Диазобирикмелердин көпчүлүгү туруксуз ж-а реакцияга өтө жөндөмдүү болот. Катуу абалындагы Диазобирикмелерди ысыт­канда же урганда катуу жарылат. Эритме түрүн­дө өтө акырындык м-н, ошондой эле жарыктын тааси­ринен ажырайт. Ароматтык Диазобирикмелер түрдүү органикалык би­рикмелерди синтездөөдө ж-а азобоёкторду алуу өнөр жайында кеӊири колдонулат. Ароматтык амин­дерди диазоттоодон алынат.