ДӨДӨМӨЛ-АК-ШЫЙРАК КАПЧЫГАЙЫ

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
04:59, 4 Апрель (Чын куран) 2025 карата Kadyrm (талкуу | салымы) (1 версия) тарабынан жасалган версия
(айырма) ← Мурунку нускасы | Соңку нускасы (айырма) | Жаңыраак нускасы → (айырма)
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү

ДӨДӨМӨЛ-АК-ШЫЙРАК КАПЧЫГАЙЫ Ички Теңир-Тоодогу Дөдөмөл ж-а Ак-Шыйрак тооло­рун Нарын д. кесип өткөн жерде. Тогуз-Торо ж-а Ак-Талаа р-ндорунун аймагында. Уз. Алабу­ганын чатынан (Нарындын сол куймасы) Кара- Кайыңдын чатына (оң куймасы) чейин 50 км. Деңиз деңг. бийикт. 1800–2200 м, капчыгайды чектеген тоолордун абс. бийикт. 3600–4000 м.
Ак-Шыйрак кырка тоосунун түн. капталынан Кызыл-Жар тоосун көздөй созулган тектон. жа­рака тоонун түзүлүшүн экиге бөлөт. Жарака­нын түн. бөлүгү капчыгайдын сол капталын түзөт. Ала-Букадан төмөн 20 км аралыкта туу­расы 1 кмден 20–25 мге чейин кууш тартат. Төртүнчүлүк мезгилдеги тектирлердин калдык­тары суунун нугунан 300–400 м көтөрүңкү жа­тат. Кайыңды суусу кошулгандан кийин кап­чыгайдын туурасы кескин кууштайт (5–10 м).
Дарыянын нугу салыштырмалуу 1600 мден 1300 мге төмөндөп, суунун кескин жемириши­нен 1 км аралыкта 7 мге тик капталдуу, кууш жалама капчыгай түзүлүүдө. Дөдөмөл тоосу суу­нун нугунан 1400 м өйдө жатат. Негизинен аки­таш теги, доломит, кум, шагыл, сланец текте­ринен түзүлгөн. Капчыгайдын кооз рельефи ко­рукка айландырылган.