«ДЫЙКАНДАР АРМИЯСЫ»
«ДЫЙКАНДАР АРМИЯСЫ» – 1918-жылы жайында Жалал-Абад аймагындагы Көгарт өрөөнүндө басмачылардан коргонуу максатында түзүлгөн атайы бирикме. Түркстан автономиялуу республикасынын чечими боюнча «Дыйкандар армиясы» Фергана облусунун штабына баш ийген. Бирок аскер комиссары Осиповдун көрсөтмөсү м-н «Дыйкандар армиясынын» катарына ак гвардиячы офицерлер да кирип алып, Совет бийлигине каршы күрөш жүргүзө башташкан. 1919-жылы июлда «Дыйкандар армиясынын» жетекчилери Монстров, штаб начальниги генерал Муханов, корбашы Мадаминбектер макулдашып, сентябрда Ош м-н Жалал-Абадда совет бийлигин кулатышып, Кыргызстандын түштүгүндөгү кээ бир аймактарды өз колуна алган. Анжыянды 5 миңден ашык кишиден турган отряд м-н курчап, бирок алалбай калган. 1919-жылы 22–24-сентябрда Кызыл Армиянын бөлүктөрү козголоңчуларды талкалап, Кыргызстандын түштүгүндө Совет бийлиги калыбына келтирилген. 1919-жылы октябрь айында Алайдын Эркеч-Там айылында корбашылардын курултайы болуп, анда Фергана автономиясынын «Убактылуу өкмөтү» түзүлгөн. Мадаминбек ж-а Монстров отряддарынын калгандарын чогултуп, чет өлкөлүк чалгынчылардын жардамы м-н Ферганада «Убактылуу өкмөт» түзгөн. Анын курамына Мадаминбек (башчысы), Монстров (орун басары), Муханов (аскер министри) кирген. 1919-жылы 14-августта уюшулган Түркстан фронтунун бөлүктөрү аларга сокку уруп, Монстров 1920-жылдын январында колго түшүп, Мадаминбек өзү багынып берген. Ошентип, ак гвардиячылар ж-а басмачылар тарабына өткөн «Дыйкандар армиясы» талкаланган.
Ад.: Кыргыз ССР тарыхы. 2-том. Ф., 1973.
Б. Сатаров.