ЖАРЫК ШАҢЫ

Кыргызстан Энциклопедия жана Терминология Борбору дан
04:33, 23 Май (Бугу) 2025 карата Lera (талкуу | салымы) тарабынан жасалган версия
(айырма) ← Мурунку нускасы | Соңку нускасы (айырма) | Жаңыраак нускасы → (айырма)
Навигацияга өтүү Издөөгө өтүү

ЖАРЫК ШАҢЫ (с в е т о т е н ь) – объектинин үстүнкү бетинин түспөлү, өзгөчөлүгү менен шарт­талган көлөмдү жана рельефти көз менен кабылдоо­го мүмкүнчүлүк берген жарык жана көлөкө жер­леринин бөлүштүрүлүшү. Живописте жана гра­фикада жарык шаңы нерсенин көлөмүн жана жарык ­аба катмары менен курчалган чөйрөнү кабылдоого мүмкүнчүлүк берген ар түрдүү түстөрдүн же бир эле түстүн оттенкаларынын бөлүштүрүлүшү. Жарык шаңынын градациясы (эң ачыктыктан аяба­гандай караңгылыкка чейин) жарыктандыруу­нун мүнөзүнө, нерсенин көлөм өзгөчөлүгүнө, түспөлүнө, атмосферанын абалына байланыштуу. Жарык шаңына байыркы дүйнөнүн живописчилери да кайрылган. Жарык шаңы жана анын теориясы Кайра жаралуу доорунун чеберлери (өзгөчө Леонардо да Винчи) тарабынан иштелип чыккан. Ошон­дон бери чыгарманын эмоциялык таасирин кү­чөтүү максатында колдонулат.