ЖАЛИЛ

ЖАЛИЛ (Ж а л и л о в, Залилов) Муса Муста­фович (2. 2. 1906, Татарстан, Мустафин кыш. – 5. 8. 1944, Берлин) – татар акыны, Советтер Союзунун Баатыры (1956, өлгөндөн кийин). ММУнун адабият факультетин бүтүргөн (1931). ВЛКСМ БКнын татар бал­дар журналынын редактору (1931–41). Чыгармачылыгы 1919-жылдан башталган. 1925-жылы алгачкы «Биз баратабыз» деген ырлар ж-а поэмалар жыйна­гы чыккан. «Өткөн жолдор» (1924–28), «Эп­киндүү партизан» (1930), «Кат ташыгыч» (1940) ж. б. ырларында ошол кездеги жаштардын эп­киндүү эмгегин даңазалаган. «Алтын чач» (1941; СССР мамлекеттик сыйлыгы, 1948) ж-а «Ильдар» (1941) операларына либретто жазган. «Маобит депте­ри» ырлар цикли (1957, Лениндик сыйлык) – адам­дардын каармандыгынын ж-а туруктуулугунун гимни. 1968-жылы ал жөнүндө «Маобит дептери» ат­туу фильм тартылган. 1942-жылы жарадар болуп туткунга түшкөн. Фашисттик түрмөдө өлтү­рүлгөн.

Ад.: Бикмухаметов Р. Г. М. Джалиль. Личность. Творчество. Жизнь. М., 1989.