ЖУТ
ЖУТ (Corchorus) – жөкө дарактар тукумундагы өсүмдүк уруусу. Анын 40ка жакын түрү бар. Азия, Африка, Америка, Австралиянын тропик аймактарында өсөт. Була алуу үчүн тоголок ж-а сүйрү мөмөлүү эки түрү өстүрүлөт. Өсүмдүктүн бийикт. 3,5 мге чейин жетет. Кезектешип жайгашкан сүйрү жалбырагынын кыры тиш сымал. Гүлү майда, сары, эки жыныстуу. Мөмөсү – чанак. Уругу майда, түсү күрөң, боз же жашыл. Жарык, жылуу ж-а нымдуу жерде жакшы өсөт. Жуттун буласы техникалык, таңгактоочу ж. б. кездемелерди, килем жасоодо кеңири колдонулат. Кур-
гак сабагынан 20–25% була чыгат. Мекени – Индия. Жуттун жалбырагы тамак-ашка пайдаланылат. Орточо түшүмдүүлүгү гектарынан 15,7 ц. Жутту дүйнө боюнча Индия, Пакистан ж-а Бангладеш арбын өстүрөт. КМШ өлкөлөрүнөн Орто Азияда бир аз аянтта сүйрү мөмөлүү Жуттун сорттору өстүрүлөт. Ар бир гадан орточо 95–100 ц кургак сабак алынат. Буласын алуу үчүн өсүмдүктөрдүн 50%инде биринчи кутуча пайда болгондо жыйналат. Бооланган сабактар кургатылып, иштетүү үчүн була заводуна жөнөтүлөт.