ГИБРИДДЕШТИРҮҮ

ГИБРИДДЕШТИРҮҮ – тукум куума касиеттери м-н айырмаланган жаныбарларды аргындаштыруу ж-а өсүмдүктөрдү чаӊдаштыруу аркылуу алардын жаӊы формаларын алуу. Г-дө ар кандай типтеги урук клеткаларынын кошулуусу м-н пайда болуп, алардын тукум куума касиеттерин сактаган жаӊы организм (гибрид) алынат. Табигый шартта өсүмдүктөр кайчылаш чаӊдашуу м-н көбөйүп, гибриддешүү жүрүп турат. Б. з. ч. 2 миӊ жыл мурда эле жаныбар гибриди – качыр белгилүү болгон. Жасалма жол м-н гибрид алуу мүмкүндүгүн 1694-ж. немец илимпозу Р. Камерариус айткан. Г. 1760-ж. немец ботаниги Р. Кёльрёйтер тамекинин 2 түрүнүн гибридин алгандан тартып өнүгө баштаган. Г. түр ичиндеги, түр аралык ж-а тукум аралык болуп айырмаланат. Ар башка түргө, тукумга кирүүчү, о. эле ар башка геогр. зоналардагы формаларды Г. алыскы тегинен Г. деп аталат. Алынган гибрид атасы же энеси м-н аргындаштырылса же чаӊдаштырылса кайталама аргындаштыруу же чаӊдаштыруу (беккросс), бул процесс бир нече жолу кайталанса – баскычтуу аргындаштыруу же чаӊдаштыруу деп аталат. Гибриддин 1-мууну айлана-чөйрөгө жакшы ылайыкташат, ысык-суукка байымдуу, түшүмдүү ж-а тукумчул болот.