ВЕСТФАЛИЯ ТЫНЧТЫГЫ (1648)

ВЕСТФА́ЛИЯ ТЫНЧТЫГЫ (1648) Европадагы Отуз жылдык согушту (1618–48) аяктаткан. В. т. Оснабрюк ш-нда Ыйык Рим империясы ж-а анын союздаштары м-н Швеция ж-а анын союздаштарынын ортосунда ж-а Мюнстер ш-нда Ыйык Рим империясынын императору ж-а анын союздаштары м-н Франция ж-а анын союздаштарынын ортосунда 1648-ж. 24-октябрда түзүлгөн эки келишимден турат. В. т. б-ча Герман империясы Швецияга Батыш Померанияны бүт бойдон, Чыгыш Помераниянын бир бөлүгүн, Рюген а-н, Висмар ш-н, Бремен архиепископтугун, Верден епископтугун берип, 5 млн талер контрибуция төлөгөн. Швеция империялык Сеймге өз депутаттарын жиберүү укугун алган. Габсбургдардын Эльзастагы мурдагы ээлеген жерлери Францияга өткөн. Дин жагынан В. т. кальвинчилерди католиктер ж-а лютерандар м-н бирдей укукка теӊеген. Испания ж-а Австрия Габсбургдары жеӊилсе да, В. т. Габсбургдардын күч-кубатын толук начарлата алган эмес.